Όλο και περισσότερα ζευγάρια στην Ελλάδα και την Ευρώπη εξετάζουν τη δωρεά ωαρίων όταν η εγκυμοσύνη δεν επιτυγχάνεται φυσικά. Η διαδικασία είναι νόμιμη στην Ελλάδα, αλλά απαιτεί αυστηρή ιατρική και νομική καθοδήγηση. Ο οδηγός αυτός συνοψίζει τη διαδικασία, το κόστος, τις πιθανότητες επιτυχίας και το ισχύον νομικό πλαίσιο.
Πώς γίνεται η δωρεά ωαρίων;
Μετά από ορμονική διέγερση, η δότρια υποβάλλεται σε λήψη ώριμων ωαρίων. Στο εργαστήριο, τα ωάρια γονιμοποιούνται με σπέρμα (IVF ή ICSI) και τα έμβρυα μεταφέρονται στη μήτρα της λήπτριας. Το παιδί έχει γενετική συγγένεια με τη δότρια, αλλά νομικά μητέρα θεωρείται η γυναίκα που γεννά το παιδί.
Νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα
Η δωρεά ωαρίων είναι νόμιμη στην Ελλάδα και ρυθμίζεται από τον νόμο 3305/2005. Η διαδικασία γίνεται ανώνυμα, με μέγιστο αριθμό πέντε παιδιών ανά δότρια. Οι δότριες πρέπει να είναι 18–35 ετών, να περάσουν αυστηρούς ιατρικούς ελέγχους και να μην λαμβάνουν αμοιβή πέραν των εξόδων.
Δωρεά εμβρύων – τι ισχύει;
Η δωρεά εμβρύων επιτρέπεται υπό προϋποθέσεις, κυρίως όταν υπάρχουν πλεονάζοντα έμβρυα από προηγούμενες θεραπείες. Η διαδικασία απαιτεί ειδική έγκριση και αυστηρή τεκμηρίωση.
Ποια θεωρείται μητέρα;
Σύμφωνα με το ελληνικό δίκαιο, μητέρα είναι η γυναίκα που γεννά το παιδί, ανεξάρτητα από τη γενετική προέλευση των ωαρίων. Η δότρια δεν έχει νομικά δικαιώματα ή υποχρεώσεις απέναντι στο παιδί.
Τι ισχύει για την παρένθετη μητρότητα;
Η παρένθετη μητρότητα επιτρέπεται στην Ελλάδα υπό αυστηρές προϋποθέσεις και δικαστική άδεια. Η διαδικασία είναι νόμιμη μόνο για γυναίκες με ιατρική αδυναμία κύησης.
Ιατρικοί κίνδυνοι
Δότριες: Η ορμονική διέγερση μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες όπως ναυτία, πονοκέφαλο ή σπάνια σύνδρομο υπερδιέγερσης ωοθηκών (OHSS). Η λήψη ωαρίων είναι ελάχιστα επεμβατική, αλλά ενέχει μικρό κίνδυνο αιμορραγίας ή λοίμωξης. Λήπτριες: Οι εγκυμοσύνες μετά από δωρεά ωαρίων έχουν ελαφρώς αυξημένο κίνδυνο προεκλαμψίας και απαιτούν στενή παρακολούθηση.
Πιθανότητες επιτυχίας
Σύγχρονες κλινικές στην Ελλάδα και την Ευρώπη αναφέρουν ποσοστά κλινικής εγκυμοσύνης 50–65 % ανά κύκλο μεταφοράς φρέσκων εμβρύων. Η ηλικία και η υγεία της δότριας, η ποιότητα των εμβρύων και η εμπειρία του εργαστηρίου είναι καθοριστικοί παράγοντες.
Κόστος και χώρες επιλογής το 2025
Στην Ελλάδα το συνολικό κόστος (θεραπεία, φάρμακα, εξετάσεις, μεταφορά) κυμαίνεται μεταξύ 6.500 και 10.000 €. Σε άλλες χώρες (Ισπανία, Τσεχία, Πορτογαλία, Βουλγαρία) οι τιμές είναι αντίστοιχες. Στις ΗΠΑ το κόστος ξεπερνά τα 15.000 €. Προστίθενται έξοδα μετακίνησης, διαμονής και πιθανών επαναλήψεων.
Τάσεις και μελλοντικές εξελίξεις
Η δωρεά ωαρίων γίνεται όλο και πιο ασφαλής και αποτελεσματική χάρη στη γενετική ανάλυση εμβρύων (PGT-A) και τις νέες τεχνικές εργαστηρίου. Η ευρωπαϊκή νομοθεσία κινείται προς μεγαλύτερη διαφάνεια και δικαίωμα πρόσβασης του παιδιού σε βασικά στοιχεία της δότριας μετά την ενηλικίωση.
Δωρεά σπέρματος – νόμιμη και γρήγορη εναλλακτική
Αν το πρόβλημα γονιμότητας αφορά τον άνδρα, η δωρεά σπέρματος είναι νόμιμη και απλή στην Ελλάδα. Το RattleStork συνδέει υποψήφιους γονείς με ελεγμένους δότες.
Συμπέρασμα
Η δωρεά ωαρίων στην Ελλάδα είναι νόμιμη, ασφαλής και με υψηλά ποσοστά επιτυχίας, αλλά απαιτεί σωστή ενημέρωση, ιατρική παρακολούθηση και νομική καθοδήγηση. Η επιλογή αξιόπιστης κλινικής και η προετοιμασία για το οικονομικό και ψυχολογικό κόστος είναι το κλειδί για μια θετική εμπειρία.