การตรวจคัดกรองพันธุกรรมตัวอ่อน (PGT เดิมใช้ชื่อ PGD) เปิดโอกาสให้แพทย์วิเคราะห์ดีเอ็นเอของตัวอ่อนที่ได้จาก in vitro fertilisation (IVF) ก่อนย้ายกลับเข้าสู่โพรงมดลูก สำหรับคู่สมรสที่เสี่ยงโรคทางพันธุกรรมรุนแรงหรือมีประวัติแท้งซ้ำ PGT ช่วยเพิ่มโอกาสตั้งครรภ์และได้บุตรสุขภาพดีอย่างมีนัยสำคัญ ในประเทศไทย PGT ได้รับอนุญาตตาม พระราชบัญญัติเทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์ทางการแพทย์ พ.ศ. 2558 อยู่ภายใต้การกำกับของกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ และข้อกำหนดวิชาชีพของราชวิทยาลัยสูตินรีแพทย์แห่งประเทศไทย
ศัพท์ควรรู้
- PGT / PGD – การตรวจยีนของตัวอ่อนก่อนย้าย
- PGT-M – คัดกรองโรคเมนเดเลียน (เช่น ธาลัสซีเมีย)
- PGT-A – คัดกรองจำนวนโครโมโซมผิดปกติ (เอนยูพลอยดี)
- niPGT-A – วิธีไม่รุกล้ำ วิเคราะห์ดีเอ็นเออิสระในน้ำเลี้ยงตัวอ่อน
ใครบ้างควรพิจารณา PGT
- ตรวจพบยีนก่อโรค มีความเสี่ยงถ่ายทอด ≥ 25 %
- โครโมโซมผิดปกติแบบสมดุล (เช่น ทรานส์โลเคชัน)
- แท้งซ้ำ ≥ 2 ครั้ง โดยไม่ทราบสาเหตุ
- อายุสตรี > 37 ปี และต้องการลดความเสี่ยงแท้งด้วย PGT-A
ขั้นตอน 6 ลำดับ
- กระตุ้นไข่ – ฉีดฮอร์โมน 8–12 วัน
- เก็บไข่ – ดูดไข่ทางช่องคลอด ภายใต้ยากล่อมประสาท
- ปฏิสนธิ IVF/ICSI
- เลี้ยงตัวอ่อน & เจาะเซลล์ – วันที่ 5 เก็บ 5–10 เซลล์ niPGT-A ใช้แต่น้ำเลี้ยง ไม่ต้องเจาะ
- วิเคราะห์ NGS – ทราบผล 24–48 ชม.
- ย้ายหรือแช่แข็ง ตัวอ่อนที่ปกติ
เทคโนโลยีเด่น 2568
- niPGT-A – แม่นยำใกล้เคียง PGT-A แต่ไร้แผล
- AI + Time-lapse – อัลกอริทึมจับคู่ภาพแบ่งเซลล์กับผลยีน
- eSET 2.0 – ย้ายตัวอ่อนเดี่ยว + PGT-A ลดฝาแฝด
กฎหมายไทยสำคัญ
- พ.ร.บ. เทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์ พ.ศ. 2558
- แนวปฏิบัติ ราชวิทยาลัยสูตินรีแพทย์ (ปรับปรุง 2567)
- ห้ามเลือกเพศเพื่อเหตุผลไม่ใช่การแพทย์
- ห้องแล็บ PGT ต้องผ่าน EQAS กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์
รายชื่อคลินิกได้รับอนุญาตดูได้ที่เว็บไซต์ กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ
ค่าใช้จ่ายเฉลี่ยในไทย 2568
- รอบ IVF พื้นฐาน – ฿ 200 000 – 300 000
- ยากระตุ้นไข่ – ฿ 60 000 – 90 000
- PGT-M / PGT-A – ฿ 80 000 – 120 000 ต่อชุด
- แช่แข็งตัวอ่อน – ≈ ฿ 10 000 / ปี
- เลือกเสริม
- niPGT-A – ฿ 30 000 – 40 000
- Time-lapse – ฿ 15 000 – 20 000
ประกันสังคมและ บัตรทองยังไม่ครอบคลุม PGT；บางแผนประกันเอกชนระดับพรีเมียม เริ่มชดเชยบางส่วน คลินิกส่วนใหญ่มีผ่อนชำระ 0 % นาน 6–12 เดือน
อัตราสำเร็จและความเสี่ยง
ตามทะเบียน Thai ART Registry 2024 อัตราเกิดมีชีพเฉลี่ย/การย้ายอยู่ที่ 26 %， ผู้หญิงอายุต่ำกว่า 35 ปีสูงถึง 39 % งานวิจัยสรุป (PGT-A Review 2023) PGT-A ลดการแท้ง ~ 25 % ในกลุ่มอายุ ≥ 38 ปี
- ผลบวกลวง – ตัวอ่อนโมเสค ≤ 5 % อาจถูกคัดออกเกินจริง
- ความเสี่ยงจากการเจาะ – ทีมชำนาญลดผลต่อการฝังตัวเหลือน้อยมาก
- ผลข้างเคียงฮอร์โมน – โปรโตคอลใหม่ทำให้ OHSS < 1 %
- ภาวะเครียด – รอผลอาจวิตก ควรปรึกษานักจิตวิทยาภาวะเจริญพันธุ์
คำแนะนำสำหรับคู่ไทย
- ขอใบเสนอราคาละเอียด – แต่ละศูนย์คิดราคาแตกต่าง
- ตรวจสอบความคุ้มครองประกันล่วงหน้า
- เข้ารับคำปรึกษาแพทย์พันธุศาสตร์ – ประเมินความจำเป็นจริง
- เตรียมงบอย่างน้อย 2 รอบ – รอบเดียวสำเร็จไม่บ่อย
- เข้ากลุ่ม Line/Facebook ผู้มีบุตรยาก – แลกเปลี่ยนประสบการณ์และกำลังใจ
เปรียบเทียบค่าบริการต่างประเทศ
สิงคโปร์
- PGT-A SGD 7 000 – 10 000
มาเลเซีย
- PGT-A MYR 12 000 – 18 000
ญี่ปุ่น
- PGT-A JPY 300 000 – 400 000
สหรัฐอเมริกา
- PGT-A USD 4 000 – 6 000
ประเทศเยอรมนี
- PGT EU 9 000 – 12 000 ต้องผ่านคณะจริยธรรม
สรุป
PGT มอบโอกาสให้ครอบครัวไทยที่เสี่ยงโรคพันธุกรรม ได้ต้อนรับลูกน้อยที่แข็งแรง ปี 2568 เทคโนโลยีแม่นยำที่สุดเท่าที่เคยมีมา แต่ยังต้องอาศัยการเตรียมพร้อมทางการแพทย์ การเงิน และจิตใจ ความโปร่งใสด้านค่าใช้จ่าย การให้คำปรึกษาที่ถูกต้อง และการคาดหวังอย่างสมจริง คือหัวใจของการตัดสินใจที่ดี