Σκέφτεσαι να γίνεις δότης σπέρματος και ψάχνεις κέντρο κοντά σου; Ο οδηγός συγκεντρώνει όλες τις ενεργές τράπεζες σπέρματος στην Ελλάδα που δέχονται αιτήσεις δωρητών, με στοιχεία επικοινωνίας, ηλικιακά όρια, διαδικασία και πολιτική αποζημίωσης. Περιλαμβάνει επίσης το νομικό πλαίσιο που ισχύει μετά τις τροποποιήσεις του 2022.
Στόχος: πρακτική πληροφόρηση για δότες — όχι αξιολόγηση θεραπειών ή εμπορικών υπηρεσιών.
Βασικά σημεία και γρήγορη εικόνα
- Νομικό πλαίσιο: Μετά την αναθεώρηση του 2022, επιτρέπεται επιλογή ανώνυμου ή επώνυμου δότη. Το παιδί μπορεί να ζητήσει στοιχεία ταυτότητας του επώνυμου δότη στην ενηλικίωση. Η Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (ΕΑΙΥΑ) επιβλέπει την εφαρμογή.
- Όριο γεννήσεων ανά δότη: έως 12 παιδιά ανά δότη για νέες δωρεές. Όλες οι χρήσεις ιχνηλατούνται μέσω της ΕΑΙΥΑ.
- Ηλικία δότη: συνήθως 18–40 έτη· η τελική καταλληλότητα καθορίζεται μετά από εργαστηριακό και ιατρικό έλεγχο.
- Αποζημίωση: επιτρέπεται μόνο κάλυψη εξόδων (μετακινήσεις, χρόνος, διατροφή), χωρίς οικονομικό κέρδος.
- Χρονική δέσμευση: εβδομαδιαίες επισκέψεις για 4–6 μήνες, περίοδος καραντίνας 6 μηνών πριν από τελική διάθεση.
- Ποιότητα: οι εξετάσεις γίνονται με βάση το WHO Laboratory Manual (6η έκδοση).
Σύντομη επισκόπηση ανά πόλη
Αθήνα: 4 • Θεσσαλονίκη: 1 • Πάτρα: 1 • Ηράκλειο Κρήτης: 1
Αθήνα
Cryogonia – Cryobank
- Διεύθυνση: 25ης Μαρτίου 6, 154 51 Νέο Ψυχικό
- Ιστοσελίδα: cryogonia.gr
- Ηλικία δότη: 18–40 έτη
- Αποζημίωση: κάλυψη εξόδων· απαιτείται μόνιμη διαμονή στην Αθήνα για τουλάχιστον 1 έτος
- Ιδιαιτερότητες: πλήρης εξέταση, καραντίνα δειγμάτων 6 μηνών, πιστοποιημένο εργαστήριο
IVF SERUM – Τράπεζα Σπέρματος
- Διεύθυνση: Λεωφ. Σοφοκλή Βενιζέλου 26, Λυκόβρυση 141 23
- Ιστοσελίδα: ivfserum.com
- Ηλικία δότη: 18–40 έτη
- Αποζημίωση: αλτρουιστική με αποζημίωση εξόδων βάσει νόμου
- Ιδιαιτερότητες: εκτενές screening (λοιμώξεις, γενετικά τεστ, ψυχολογική αξιολόγηση), επιλογή ανωνυμίας ή επωνυμίας
Medimall Egg & Sperm Bank
- Διεύθυνση: Λ. Μεσογείων 2–4, Πύργος Αθηνών, Κτίριο Α’, 8ος όροφος, 115 27
- Ιστοσελίδα: donorbank.medimall.gr
- Ηλικία δότη: καθορίζεται μετά από ιατρική εκτίμηση
- Αποζημίωση: κάλυψη εξόδων· πλήρες πρόγραμμα ενημέρωσης
- Ιδιαιτερότητες: ηλεκτρονική αίτηση, προσωπική συνέντευξη, συνεχής υποστήριξη δότη
Fertlab – Ανδρολογικό & Κρυοσυντήρηση
- Διεύθυνση: Περικλέους Ιωαννίνων 4, Νέο Ψυχικό
- Ιστοσελίδα: fertlab.gr
- Ηλικία δότη: 19–35 έτη
- Αποζημίωση: μόνο κάλυψη μετακινήσεων και εξόδων
- Ιδιαιτερότητες: αυστηρά κριτήρια αποδοχής, συνεργασία αποκλειστικά με το εργαστήριο
Θεσσαλονίκη
HSB – Hellenic Sperm Bank (Εργαστήριο Ανδρολογίας Ζεγκινιάδου)
- Διεύθυνση: Φράγκων 7, 546 22
- Ιστοσελίδα: andrologylab.gr
- Ηλικία δότη: 19–35 έτη
- Αποζημίωση: κάλυψη εξόδων
- Ιδιαιτερότητες: ανεξάρτητη ελληνική τράπεζα, πλήρες screening και τήρηση πρωτοκόλλων καραντίνας
Πάτρα
Genesis IVF Patras
- Διεύθυνση: Κορίνθου 435, 262 22 Πάτρα
- Ιστοσελίδα: genesisivfpatras.gr
- Ηλικία δότη: 18–40 έτη
- Αποζημίωση: κάλυψη εξόδων
- Ιδιαιτερότητες: συνεργασία με πανελλαδικά κέντρα υποβοηθούμενης αναπαραγωγής· εφαρμογή εθνικών κανόνων ιχνηλασιμότητας
Ηράκλειο Κρήτης
Creta Fertility Center
- Διεύθυνση: Κνωσού 37, 713 06 Ηράκλειο
- Ιστοσελίδα: cretafertility.com
- Ηλικία δότη: 18–39 έτη
- Αποζημίωση: κάλυψη εξόδων· χωρίς οικονομικό κίνητρο
- Ιδιαιτερότητες: συνεργάζεται με διεθνή cryobanks, πιστοποιημένο εργαστήριο WHO· δέχεται τοπικούς δότες
Πώς εξελίσσεται η διαδικασία για τον δότη
- Ηλεκτρονική προεγγραφή και αρχικός έλεγχος.
- Πρώτο δείγμα μετά από 2–5 ημέρες αποχής· αξιολόγηση ποιότητας και κινητικότητας.
- Ιατρικό ιστορικό, έλεγχος λοιμώξεων, γενετικός και ψυχολογικός έλεγχος.
- Τακτικά ραντεβού για 4–6 μήνες.
- Καραντίνα δείγματος 6 μηνών· επανέλεγχος πριν την τελική διάθεση.
Συμβουλές: επαρκής ύπνος, χωρίς κάπνισμα, ισορροπημένη διατροφή και ήπια άσκηση — βελτιώνουν το σπερμοδιάγραμμα.
Νόμοι και ποιότητα
- Η δωρεά σπέρματος είναι αλτρουιστική, με επιτρεπτή μόνο την αποζημίωση εξόδων.
- Η επιλογή ανωνυμίας ή επωνυμίας καθορίζεται με συναίνεση του δότη.
- Το εθνικό όριο γεννήσεων είναι 12 παιδιά ανά δότη, με υποχρεωτική ενημέρωση για ιατρικούς κινδύνους.
- Όλες οι τράπεζες εποπτεύονται από την ΕΑΙΥΑ και λειτουργούν σύμφωνα με τα πρότυπα WHO (6η έκδ.).
Εναλλακτική διαδρομή εκτός τράπεζας
Το RattleStork δίνει τη δυνατότητα για ιδιωτικές συμφωνίες δωρεάς σπέρματος ή συν-γονεϊκότητας, με σαφή όρια και ασφάλεια. Οι δωρητές μπορούν να ορίσουν προτιμήσεις, να συζητήσουν όρους και να δημιουργήσουν συμφωνίες με πλήρη διαφάνεια.
Συμπέρασμα
Το 2025 η Ελλάδα διαθέτει περιορισμένο αλλά σαφές δίκτυο τραπεζών σπέρματος, συγκεντρωμένο στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, με νέες δομές σε Πάτρα και Κρήτη. Η δωρεά είναι καθαρά αλτρουιστική και εποπτευόμενη από την ΕΑΙΥΑ. Αν πληροίς τα ηλικιακά και ιατρικά κριτήρια, μπορείς να συμβάλεις ουσιαστικά στη δημιουργία οικογενειών με ασφάλεια και διαφάνεια.